Tết Trung Thu theo âm lịch là ngày rằm tháng 8 hằng năm, có nguồn gốc từ Trung Quốc. Đây là ngày tết của trẻ em, còn được gọi là “Tết trông Trăng”. Trẻ em rất mong đợi được đón tết này vì được người lớn tặng đồ chơi, thường là đèn ông sao, mặt nạ, đèn kéo quân, ông Tiến Sĩ bằng giấy… rồi bánh nướng, bánh dẻo. Vào ngày tết này, người ta tổ chức bày cỗ, trông trăng. Thời điểm trăng lên cao, trẻ em sẽ vừa múa hát vừa ngắm trăng phá cỗ. Ở một số nơi người ta còn tổ chức múa lân, múa sư tử, múa rồng để các em vui chơi thoả thích
Theo phong tục người Việt, vào dịp Tết Trung Thu, cha mẹ bày cỗ cho các con để mừng trung thu, mua và làm đủ thứ đèn thắp bằng nến để treo trong nhà và để các con rước đèn. Cỗ mừng Trung Thu gồm bánh, kẹo, mía, bưởi, chuối và các thứ hoa quả khác nữa. Đây là dịp để cha mẹ tùy theo khả năng kinh tế gia đình thể hiện tình thương yêu con cái một cách cụ thể. Vì thế, tình yêu gia đình lại càng khắng khít thêm.
Trong thời kỳ chiến tranh chống đế quốc Mỹ, mặc dù hoàn cảnh hết sức khó khăn, nhưng viêc tổ chức Tết Trung Thu cho các em được quan tâm đầy đủ. Năm nào các em cũng được cắm trại, các xóm trong cùng một làng thi với nhau, các làng trong một xã thi với nhau. Không khí rất là náo nhiệt, xóm nào, làng nào được giải không chỉ là niềm vui của các em mà vui lây sang cả người lớn. Cỗ Trung Thu cũng đơn giản lắm, không có nhiều bánh kẹo như bây giờ đâu, chủ yếu là bưởi, chuối, hồng…do các gia đình ủng hộ.Tuy vậy ấn tượng để lại là hết sức sâu sắc. Lứa thiếu niên ngày ấy, nay đã ngoại ngũ tuần, nhắc đến Tết Trung Thu ai nấy đều có dịp hồi tưởng, nhớ lại một thời ấu thơ. Ngắm trăng, nhìn đèn trời mà thấy lòng xốn xang đến kỳ lạ.
Nay Trung Thu đến, các gia đình ở các chòm xóm, khu phố tự tổ chức cắm trại cho con em mình. Trại của các em tuy bé, nhưng xinh xắn, có ảnh Bác, có đền ông sao, có mâm cỗ trông Trăng. Đến trại, các em được vui chơi, đươc tham gia các trò chơi dân gian như: Rước đèn ông sao, phá cỗ đêm rằm…Nét mặt em nào cũng rạng ngời hạnh phúc. Năm học 2009-2010, năm thứ hai Bộ Giáo Dục và Đào Tạo phát động phong trào thi đua ” Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, trong đó có nội dung đưa các trò chơi dân gian vào trong trường học. Tổ chức tốt Tết Trung Thu cho các em, là hình thức đưa các trò chơi dân gian vào trong trường học có hiệu quả. Không hiểu sao, viêc này chưa được quan tâm thỏa đáng, ngày tết các em vẫn phải đến trường.
Môt vài hình ảnh Tết Trung Thu tại phố Thắng.
Bài và ảnh: Ngô Văn Tụ, 4/10/2009