Sinh ra và lớn lên ở vùng đất nghèo khó, cậu học trò Nguyễn Văn Hòa (thôn Hương câu, xã Hương Lâm) không có nhiều điều kiện để tiếp cận với máy tính, KHKT.. nhưng khả năng sáng tạo với những ý tưởng độc đáo, có tính thích ứng rộng của em đã khiến mọi người khâm phục. Mới đây, em là thí sinh duy nhất của tỉnh Bắc Giang đạt giải trong cuộc thi sáng tạo dành cho thanh thiếu niên nhi đồng toàn quốc lần thứ V (do Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam tổ chức).
Là em út trong một gia đình nông dân có 5 anh chị em, hàng ngày ngoài giờ đi học và giúp đỡ bố mẹ những việc nhỏ trong gia đình, Hòa còn đảm nhận nhiệm vụ trông đứa cháu con anh trai. Để dỗ dành đứa cháu, Hòa đã thường xuyên nghĩ ra những đồ chơi hấp dẫn như làm chiếc đèn kéo quân, tết hoa, biến những nguyên liệu bỏ đi thành những chiếc ô tô xinh xắn…Đặc biệt, năm học lớp 9- Trường THCS Hương Lâm, Hòa đã làm một chiếc máy xúc mô hình giống y thật, với toàn bộ nguyên liệu từ gỗ xẻ, chiếc bánh xe bằng đế chai, gầu xúc bằng kẽm mỏng… Mới đầu chỉ là làm cho cháu chơi nhưng khi có cuộc thi “sáng tạo dành cho thanh thiếu niên, nhi đồng” do tỉnh đoàn phát động, Hòa đã nộp sản phẩm “máy xúc mô hình”. Năm đó, em đã giải nhất toàn tỉnh và đạt luôn giải khuyến khích cấp Quốc gia.
Không dừng lại ở đó, khi xem trên tivi thấy những chiếc xe cứu hỏa hầu như chỉ có chức năng cơ bản phụt nước để dập lửa và những người lính cứu hỏa phải vất vả, thậm chí mất cả tính mạng để cứu người và tài sản trong các vụ hỏa hoạn… nên đã khiến Hòa nảy sinh ý tưởng “sao không làm chiếc xe cứu hỏa đa năng nhỉ, có thể hỗ trợ, thay thế con người làm những nhiệm vụ nguy hiểm”, và thế là mô hình “xe cứu hỏa đa năng” ra đời từ đó, gồm xe cẩu để cẩu đồ vật từ vị trí này sang vị trí khác, bốn bánh để chuyển hướng, trục để giúp cánh tay điều khiển, một bộ phận để phá rào cản, lấy tài sản, tay cấu tạo hai tầng có thể gập vào, duỗi ra riêng biệt mà không làm bẹp vòi nước. Chỉ dựa vào những nguyên lý cơ bản của vật lý như sự đảo chiều, xoay chiều mà Hòa đã sáng tạo ra chiếc xe cứu hỏa đa năng với những tính năng ưu việt nổi trội hơn nhiều so với xe cứu hỏa hiện nay, như xe cứu hỏa đa năng của Hòa có thể cứu người bị nạn, lấy tài sản nhanh hơn, tốn ít thời gian dập lửa hơn. Điều đáng nói là mô hình “xe cứu hỏa đa năng” do Hòa sáng tạo chỉ mất gần 200.000đ, với những vật liệu bỏ đi như khung nhôm, bút bi hết mực, phíttông, xi lanh… Chính sự sáng tạo tư duy về kỹ thuật và có tính ứng dụng cao trong thực tế đã thuyết phục được BGK cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng toàn quốc lần thứ 5 trao giải nhì cho mô hình “xe cứu hỏa đa năng” thuộc lĩnh vực đồ chơi trẻ em và đồ dùng dành cho giải trí.
Hiện nay, Hòa đang học lớp 11A3 trường THPT số 2 Hiệp Hòa. Là học sinh giỏi nhiều năm liên tục, Hòa học đều các môn với số đểm trung bình từ 8,0 trở lên. Mặc dù bộn bề với những môn học cuối cấp nhưng Nguyễn Văn Hòa vẫn không ngừng sáng tạo. Em bật mí: em đang có một ý tưởng mới để tiếp tục tham dự cuộc thi vào tháng 7 năm 2010 và mục tiêu phấn đấu của em là dành giải đặc biệt trong cuộc thi này. Hòa cũng cho biết: tìm tòi và sáng tạo không hề khiến Hòa sao nhãng học tập mà còn giúp em thư giãn sau những giờ học căng thẳng.
Hy vọng những ý tưởng sáng tạo, những sản phẩm của Hòa được ứng dụng vào thực tế, giúp ích cho xã hội.
Nguyễn Phương Nhung, Đài TT Hiệp Hòa- Bắc Giang, 1/12/2009